Rola poręczyciela osobistego, a poręczyciela rzeczowego w umowie pożyczki
Poręczyciel
W pierwszej kolejności zastanówmy się kim ten poręczyciel jest i jaką pełni rolę. Poręczyciel jest swojego rodzaju gwarantem kontraktu, a w szczególności umowy pożyczki. Gwarantuje, że jeśli główny kontrahent lub pożyczkobiorca nie wywiąże się ze zobowiązania i nie zapłaci to on spłaci dług. Przy umowach pożyczek, często poręczyciela nazywa się potocznie żyrantem.
Czy poręczyciel zawsze musi spłacić dług?
Tak, taka jest idea poręczenia. Jeśli dłużnik nie spłaca długu, to wierzyciel kieruje swoje roszczenie o zapłatę do poręczyciela. Wówczas poręczyciel odpowiada ze dług, tak jak za dług własny. Zwykle wierzyciel może dochodzić swojej należności, np. poprzez egzekucję komorniczą, z całego majątku poręczyciela. Jednakże żyrant nie zawsze odpowiada całym swoim majątkiem.
Poręczyciel osobisty, a poręczyciel rzeczowy
Regulacje prawne dotyczące poręczenia ureguluje kodeks Cywilny. Na potrzeby tego artykułu chciałem przybliżyć różnice między poręczycielem osobistym, a poręczycielem rzeczowy. Często spotykamy się z sytuacją, że przedsiębiorca potrzebuje pożyczki, ale sam nie ma majątku, którym może zabezpieczyć umowę pożyczki. Najczęściej spotykamy to w sytuacji:
- nowo otwartej firmy (startup);
- otrzymania dużego kontraktu przez małą firmę;
- rozwijania nowego przedsięwzięcia;
- konieczności utrzymania płynności finansowej, gdy inny kontrahent przeciąga płatności;
- firma dobrze działa, miała chwilowy problem ze spłatą długów i komornik zajął jej majątek.
Pożyczkodawca, żeby udzielić pożyczkę wymaga zabezpieczenia umowy pożyczki. Podobna sytuacja jest przy udzielaniu kredytu kupieckiemu nowemu kontrahentowi, który nie ma czym zabezpieczyć salda kredytu. Wówczas pożyczkobiorca lub kredytobiorca może wskazać inną osobę, która poręczy takie zobowiązanie. Oczywiście ów żyrant musi na to wyrazić zgodę i podpisać zobowiązanie do zapłaty w razie braku spłaty długu przez dłużnika głównego. Jeśli wprost poręcza taki dług to odpowiada całym swoim majątkiem. W razie konieczności spłaty staje się dłużnikiem osobistym. Może jednak zastrzec i ograniczyć swoją odpowiedzialność tylko do jakiegoś konkretnego składnika swojego majątku. Taką sytuację często spotykamy w umowach pożyczek,, gdzie żyrant ustanawia hipotekę na swojej nieruchomości, ale nie odpowiada innymi składnikami majątku. W razie, gdyby dłużnik główny odmówił zapłaty, to poręczyciel staje się dłużnikiem rzeczowym. Wierzyciel może dochodzić swojej wierzytelności tylko z nieruchomości, którą żyrant poręczył. Nie można jednak skierować egzekucji do innego majątku poręczyciela np. pieniędzy na rachunkach bankowych lub wynagrodzenia.
Podsumowując
Jeśli kontrakt z kredytem kupieckim lub umowa pożyczki zabezpiecza poręczenie osobiste, to poręczyciel lub żyrant odpowiada całym swoim majątkiem i staje się dłużnikiem osobistym. Jeśli jednak poręczyciel lub żyrant ograniczyli swoją odpowiedzialność tylko do jednego składnika swojego majątku (np. hipoteka na mieszkaniu) to są dłużnikami rzeczowymi i mówimy wówczas o poręczeniu rzeczowym. W takiej sytuacji wierzyciel może dochodzić swoich pieniędzy tylko z zastawionego majątku.
Powyżej wymieniliśmy przykłady tylko kilku powodów, dla których kredyty i pożyczki zabezpiecza poręczenie. O tym, dlaczego udzielane są pożyczki dla firm można dowiedzieć się z innego naszego artykułu:
