Odpowiadając na postawione w tytule pytanie, przede wszystkim należy określić cel finansowania, gdyż od niego zależy długość i koszt kredytu lub pożyczki. W przypadku dużych korporacji ich inwestycje mogą być wspierane przez różnego rodzaju dotacje i finansowane przez konsorcja banków. Wówczas oprocentowanie niewiele różni się od stopy WIBOR. W przypadku kredytów dla pozostałych przedsiębiorstw oprocentowanie jest znacząco wyższe i zwykle zależy od kondycji finansowej kredytobiorcy, okresu kredytowania, celu kredytu i sposobu zabezpieczenia. Ponadto należy liczyć się z dodatkowym kosztem prowizji naliczanej za uruchomienie finansowania lub odnowienie umowy w przypadku np. obrotowych linii kredytowych w rachunku. Niezależnie od wysokości oprocentowania lub prowizji zawsze należy dokonać analizy celu ekonomicznego i zestawić nakłady na inwestycję (w tym koszt finansowania) z potencjalnymi przychodami przy uwzględnieniu zdefiniowanego ryzyka.
Skąd wziąć finanse na rozwój przedsiębiorstwa?
Bez zewnętrznych źródeł finansowania aktywów przedsiębiorstwo nie będzie się rozwijać.
Aby móc się rozwijać organizacja musi pozyskiwać kredyty, pożyczki i emitować papiery dłużne. Jest wiele wskaźników określających strukturę zadłużenia przedsiębiorstwa, jednak na potrzeby tego artykułu nie będziemy zajmować się analizą struktury kapitałowej. W niniejszym tekście chciałbym przybliżyć możliwą do zastosowania metodę obliczenia efektywności inwestycji, gdyż tylko tego rodzaju badanie może odpowiedzieć na podstawowe pytanie, czy zaciągnięcie pożyczki jest w ogóle opłacalne – a to czy pożyczka jest droga, czy tania ma wtedy wtórne znaczenie.
Jedną z prostych i czytelnych a zarazem miarodajnych metod jest metoda NPV (ang. net present value) określająca efektywność ekonomiczną inwestycji w oparciu o wartość zaktualizowanych przepływów netto. NPV – bieżąca wartość netto już w samej nazwie bardzo trafnie oddaje metodykę działania wzoru:
, gdzie:
CFt – przepływy gotówkowe netto w okresie t
r – stopa dyskontowa
t – okres inwestycji w latach
I0 – nakłady początkowe przy rozpoczynaniu inwestycji
Nie będę omawiać sposobów wyznaczania NPV i podawać przykładów, gdyż te można odnaleźć w Internecie (zachęcam do zapoznania się filmami zamieszczonymi na kanale Youtube przez Alicję Miazgowicz). Chciałbym natomiast zwrócić uwagę na wskaźnik stopy dyskontowej r przy obliczaniu efektywności inwestycji finansowanej pożyczką lub kredytem. W takiej sytuacji jako stopę dyskontową należy zastosować koszt kapitału (oprocentowanie, prowizje i inne opłaty) i jeśli wartość NPV jest dodatnia, to badana inwestycja jest opłacalna.
Reasumując, bardzo ciężko jest obiektywnie ocenić, czy pożyczka jest droga, czy tania w przypadku finansowania inwestycji. Jak już wspomniałem, należy przede wszystkim ocenić, czy przedsięwzięcie przy ujęciu jego kosztów się opłaca. Niezależnie od tego, należy zawsze porównać oferty różnych instytucji finansowych, gdyż te potrafią być różne dla podobnego produktu finansowego. Przy tak wysokich stopach procentowych jakie mamy obecnie, dość atrakcyjnie wyglądają pozabankowe pożyczki hipoteczne dla firm udzielane przez prywatne instytucje, gdyż udzielane są szybko przy ograniczeniu formalności do minimum i bez bardzo dokładnego i szczegółowego badania zdolności kredytowej.
Prywatnymi pożyczkami hipotecznymi dla firm zwykle są zainteresowani przedsiębiorcy, którzy szukają szybkiego finansowania bez zbędnych formalności, na prostych i przejrzystych zasadach chcący poprawić rentowność swojego przedsiębiorstwa, ale to temat na kolejny artykuł na temat dźwigni finansowej.
